|
Yazıyı Gönderen: dalimerie
Gönderilme Tarihi: Thu, 20-Sep-2007
|
Okunma: 54553 kez Yazı Boyutu: 3.5 KB |
FütürizmEdebi Akımlar (Part: 10)İtalyan şairi Marinetti (1876-1944)’nin 1909’da Fransa’da yayımlanan bildirgesiyle ortaya çıkmış olan, yaşamın sürekli bir değişim süreci içinde olduğunu, sanatın da yerleşik bütün kuralları bir yana bırakarak yaşamdaki bu hızlı değişmeye uygun yeni biçimler, yeni anlatım yolları ve olanakları bulmak gerektiğini savunan edebiyat akımı. Sanatla yaşam arasında hızlı değişim süreci yönünden nasıl bir bağlantı ve koşutluk oluşturulabilir? Fütürizm bunun için sanatın her dalına ve alanına hızı, dinamizmi, makineyi sokarak geleceğe yönelmekle oluşturacağını söyler. Bunun için de şiirden ölçü, uyak, biçim gibi geleneksel tüm bağları atılmalı, serbest şiir kullanılmasını gerekli görür. Üslubun değişmesini, durukluktan sıyrılmasını vurgular. Bunun için yaratılacak yeni üslubun yaşamın devingenliğine, değişkenliğine uygun olmasını zorunlu kılar. Bu da geleneksel dilbilgisi ve sözdizimi kurallarının kırılmasıyla olacaktır. Şiirin içeriği de değişmeli her türlü atılımı, savaşkanlığı, sanayi girişimlerini, tersane ve makineleri övmelidir şiir. Fütürizmin bildirgesi de bu şöyle ortaya konur: «Biz şiirlerimizde tehlike tutkusunu, enerji ve ataklık alışkanlığını dile getirmek istiyoruz. Korkusuzluk, gözüpeklik, başkladırı, şiirimizin başlıca öğeleri olacaktır. Edebiyat şimdiye değin dalgın hareketsizliği, kendinden geçişi ve uykuyu övdü. Biz saldırgan devingenliği (dinamizmi), hummalı uykusuzluğu, koşuyu, ölüm perendesini, şamarı ve yumruğu yücelteceğiz.» Bu, salt sanat ve edebiyata yönelik bir başkaldırı değildi yalnızca. Toplum düzeni de değiştirilmek isteniyordu. Çünkü bu akımı besleyen düşünce saldırganlığı yüceltiyor, açıkça insanları buna çağırıyordu. Nitekim Fütürizm, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Mussolini’nin faşizmi ile bütünleşerek onun bir kolu kimliğini kazanmıştır. Öteki sanat dallarını (resim, heykel, mimarlık) da etkileyen bu akım, daha sonra yerini Dadaizm’e bırakmıştır (bkz. Dadaizm). Ancak devrim öncesi Rusya’da egemenliğini sürdürmüş, Rus edebiyatında varlığını korumuştur. Nitekim 1912’de genç ozanların yayımladıkları Toplumsal Beğeniye Bir Tokat adlı Fütürizm bildirgesi, «gerek sanatsal, gerek toplumsaI içeriği bakımından, Marinetti’ninkiyle aynı doğrultudadır. Bunlar da yerleşik toplumsal düzeni ve geleneksel sanat anlayışını yıkmış; ölçek, uyak ve nazım biçimlerini atmak, geleneksel sözdizimi kurallarını parçalayarak özgür sözcükler ile yazmak yolunu benimsemişler; geçmişin bütün kültür değerlerine başkaldırmışlar, Puşkin, Dostoyevski, Tolstoy ve benzerlerinin zamanın gemisinden denize atılmaları gerektiğini, müze duvarının kurşunlanma vaktinin geldiğini söylemişlerdir.» (Cevdet Kudret). " Türk edebiyatında bu akımdan etkilenen tek şair Nazım Hikmet olmuştur.Başta Mayakovski olmak üzere öteki fütürist Rus şairlerini tanıdıktan sonra onların doğrultusunda serbest şiir yazmaya başlamıştır: Fakat benim şiirime ilham veren perinin omuzlarında açılan kanat: asma köprülerimin demir putrellerindendir... Sen istediğin kadar tozu dumana katar sürebilirsin atını Ben değişmem en halisüddem arap atına, saatte 110 kilometrelik sür’atini demir raylarda koşan demir beygirlerimin. Bu dizelerde Fütürizmin tüm özellikleri (serbestçe söyleyiş, teknoloji hayranlığını, hız güzelliği vb.) görülebilir. |
[ Katagoriye Dön | Ana Menüye Dön ]
-
# Edebi Eser
Edebi Eser : Duygu, düşünce ve hayallerimizi sözle veya yazıyla etkili bir biçimde dile getiren esere edebi eser denir. Edebi Eser Nedir? Tanımı ve Özellikleri Yaşanan, görülen, duyulan, bir ola...Devamını Oku 2011-10-24 11:49:05
-
# Edebi Sanatlar
1 - İNTAK (KONUŞTURMA) SANATI - Cansız varlıkları ve insan dışındaki canlıları insan konuşturmaya intak denir. - Mor menekşe:’’Bana dokunma;’’diye bağırdı. - Minik kuş...Devamını Oku 2011-09-05 17:47:29
-
# Dil - Kültür - Edebiyat İlişkisi
Dil, edebiyatın temel taşı olduğu gibi kültürün de taşıyıcısıdır.Bir milletin yarattığı edebiyat, o milletin kültür birikiminin bir yansımasıdır. Dil olmadan ne kültür ne de edebiyat olur. Bu üç öğe...Devamını Oku 2011-11-14 14:48:29
-
# Türk Edebiyat Tarihi
Türk Edebiyatı, Türklerin dâhil oldukları üç medeniyet ve kültür dairesine paralel olarak üç safhada incelenmektedir. 1. İslâmiyet’ten Önceki Türk Edebiyatı, 2. İslâmî Devir Türk Edebiyatı, ...Devamını Oku 2011-10-06 14:28:00
-
# Tanzimat Dönemi Edebiyatı
Tanzimat Dönemi Edebiyatı (1860-1869) Türk toplumunda, 1860-1896 yılları arasındaki edebiyat etkinlikleri, "Tanzimat edebiyatı" adı altında toplanır. "Batılılaşma" olgusunu gerek basın, gerek edebiya...Devamını Oku 2011-10-21 18:47:00
-
# Dini Tasavvufi Halk Edebiyatı Türk Şiiri
Horasan’dan Ahmet Yesevi’ye bağlı erenlerin Anadolu’ya gelmeleriyle başlayan tasavvuf akımı, Anadolu’ daTasavvuf Edebiyatının doğup gelişmesini sağladı. İslam dininin ve yapıla...Devamını Oku 2011-09-07 15:19:14
Yorumlardan Yazarları Sorumludur. Yorumunuz Site Yönetimi Uygun Görürse Yayınlanır..!!..
| Gönderen | Başlık |
|---|
FütürizmEdebi Akımlar (Part: 10) Resimleri
FütürizmEdebi Akımlar (Part: 10) Yorumları
| Gönderen | Başlık |
|---|
FütürizmEdebi Akımlar (Part: 10) Videoları
Henüz bu yazıya eklenmiş video bulunmamaktadır.
» Önerdiklerimiz |
» Reklamlar |
|
» Alt-Kültür Başlıklar |
|