* Toplumdusmani.Net
  • 1
    • 1 mesajınız var
    • User Avatar
      Admin

      Sitemize hoşgeldin ziyaretçi üye
      olarak projemize katılabilir
      sitemizin editörlerinden biri de
      sen olabilirsin.

      2 dakika önce
    • Bütün mesajları gör
  • 2
    • 2 hatırlatmanız var
    • Güncellemeler 78%
    • Proje Durumu 54%
    • Bütün hatırlatmaları gör
  • 1
    • 1 tane bildirimin var
    • Üye girişi açıldı. 27 dakika önce
    • Bütün bildirimleri gör
  • Admin
    • User Avatar
      admin

      admin@toplumdusmani.net

    • Profilini Düzenle
    • Resimlerin
    • Ayarlar
    • Çıkış
  • Anasayfa
  • Sözlük
  • Üstadlar
    • Nietzsche
    • Franz Kafka
    • Montaigne
    • Jean Paul Sartre
    • Dante Alighieri
    • Williams Shakespeare
    • Nazım Hikmet Ran
  • Mitoloji
    • Mitoloji Özel
    • Yunan Mitolojisi
    • Roma Mitolojisi
    • Mısır Mitolojisi
    • Mitoloji Nedir
  • Felsefe
    • Felsefe Özel
    • Filozoflar
    • Felsefe Akımları
    • Felsefe Sözlüğü
    • Felsefe Nedir
  • Edebiyat
    • Edebiyat Özel
    • Dünya Edebiyatı
    • Türk Edebiyatı
    • Kitaplardan İnciler
    • Edebiyat Nedir
  • Alt Kültür
ToplumDusmani.Net V3
  • Anasayfa
  • Sözlük
  • Harf Çeşitleri Nedir
  • 1 Metin İçerik
  • 3 Resim İçerik
  • 0 Video İçerik
  • 0 Yorumlar
Anasayfa > Sözlük > H > Harf Çeşitleri


Reklamlar
» Sıfat Çeşitleri
» Kaynaştırma Harfleri
» Harf Çeşitleri
» Sert Ünsüz Harfler
» Roman Çeşitleri
» Güzel Sanatların Çeşitleri
» Hece Çeşitleri
» Ülkemizde Görülen İklim Çeşitleri‏
» Türk Harf İnkılabının Sonuçları
» Harf ve Alfabe
Sonuç : 10 adet ilgili yazı bulundu..

Harf Çeşitleri Nedir

Alfabemizde sekiz ünlü (sesli), yirmi bir ünsüz (sessiz) harf vardır.

ÜNLÜ (SESLİ) HARFLER


Bunlar A, E, I, İ, O, Ö, U, Ü harfleridir. Bu harfler tek başlarına okuna­bilirler. Ses yolundan hiçbir engele uğramadan çıkarlar. Tek başlarına hece kurabilirler. Her hecede mutlaka bir sesli harf bulunur.

Ünlü harfler dilin, ağzın ve dudakların durumuna göre çeşitlere bölünmüşlerdir.

a) Dilin arkada ya da önde oluşuna göre:
Kalın Ünlüler (dil arkada): A, I, O, U
İnce Ünlüler (dil önde): E, İ, Ö, Ü

b) Ağzın az ya da çok açık oluşuna göre:
Geniş Ünlüler (ağız çok açık): A, E, O, Ö
Dar Ünlüler (ağız az açık): I, İ, U, Ü

c) Dudakların düz ya da yuvarlak oluşuna göre:
Düz Ünlüler (dudaklar düz): A, E, I, İ
Yuvarlak Ünlüler (dudaklar yuvarlak): O, Ö, U, Ü

ÜNLÜ HARFLERLE İLGİLİ KURALLAR



1) Büyük Ünlü Uyumu


Türkçe'de bir sözcüğün ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa sonraki ünlüler de kalın; ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa sonrakiler de ince olur. Buna "Büyük Ünlü Uyumu" denir.

Sözcük sonuna getirilen ekler de bu kurala uyar.
Örnek: Otururlardı, gölgelik, düşünmek, ağaç, toprak, topraklar, topraklarımız, topraklarımızdan ...

Aykırı Durumlar:
* Bazı yabancı kökenli sözcükler: İnsan, kitap, televizyon, gazete, rüzgâr, kader, istasyon ...
* Zamanla değişikliğe uğrayan bazı Türkçe sözcükler: Elma (alma), hangi (kangı), anne (ana), kardeş (karındaş) ...
* Bazı bileşik sözcükler: Kocaeli, ilkokul, gecekondu ...

Uyarı: Bileşik sözcüklerde ve tek heceli sözcüklerde büyük ünlü uyumu aranmaz.

* Bazı ekler büyük ünlü uyumunu bozar:
-ken: dolaşırken, uyurken, doğarken ...
-ki: onlarınki, sabahki, duvardaki ...
-(i)yor: geliyor, görünüyor, gülümsüyor ...
-leyin: sabahleyin, akşamleyin ...
-(i)mtrak: yeşilimtrak, mavimtrak ...
-daş: ülküdaş, meslektaş ...

2) Küçük Ünlü Uyumu


Türkçe'de bir sözcüğün ilk ünlüsü düz (a, e, ı, i) ise öteki ünlüleri de düzdür.

Örnek: Balık, kedi, sessiz ... (düz + düz)

Sözcüğün ilk hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa sonraki hecelerdeki ünlüler dar ve yuvarlak (u, ü), ya da düz ve geniş (a, e) olur.

Örnek:
Odun (yuvarlak + dar ve yuvarlak)
Kömür (yuvarlak + dar ve yuvarlak)
Üzüm (yuvarlak + dar ve yuvarlak)
Ufak (yuvarlak + düz ve geniş)
Kürek (yuvarlak + düz ve geniş)
Ocak (yuvarlak + düz ve geniş)

3) O ve Ö harfleri Türkçe sözcüklerde yalnızca ilk hecede bulunabilir. Aksi halde o sözcük yabancı kökenli demektir. (Televizyon, şoför, pilot ...)

4) Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana bulunmaz. Bulunanlar yabancı kaynaklıdır. (Şair, şiir, saat ...)

5) Türkçe'de düzeltme (inceltme) işareti bulunmaz. Bulunanlar yabancı kökenlidir. (Rüzgâr, âfet ...)

ÜNSÜZ (SESSİZ) HARFLER


Yirmi bir tane ünsüz harf vardır. Bunlar ancak bir ünlü yardımıyla okunabilir. Sert - yumuşak ve sürekli – süreksiz olarak ayrılırlar.

SERT / YUMUŞAK / SÜREKLİ
f h s ş
ğ j l m n r v y z

SERT / YUMUŞAK / SÜREKSİZ
p ç t k
b c d g

Not: "Fıstıkçı Şahap" sözcüklerinin sesli harflerini atarsak geriye kalan harfler bize sert sessiz harflerin tamamını verir.

ÜNSÜZ HARFLERLE İLGİLİ KURALLAR


1-) Türkçe'de b c d g harfleri sözcük sonunda bulunmaz. Ancak yabancı kaynaklı sözcükler bu kurala uymazlar. [Ab (su), Rab (Tanrı)...]
2-) Türkçe sözcüklerde b harfinden önce n yer almaz, fakat m yer alır.
Örnek: "Çenber" değil "çember", "tenbel" değil "tembel" ...
Bazı bileşik sözcükler buna uymaz: Binbaşı, sonbahar ...
3-) Türkçe'de sözcükler iki ünsüzle başlamaz. Başlayanlar yabancı kökenlidir: Tren, gram, spor ...
4-) Ğ harfi sözcük başında yer almaz.
5-) Türkçe sözcüklerin köklerinde ikiz ünsüz bulunmaz. Bulunanlar yabancı kökenlidir: Kuvvet, millet, dikkat, müddet, bakkal ...
6-) Türkçe sözcüklerde j sesi yoktur. Olanlar yabancı kaynaklıdır: Jeoloji, jilet, jandarma ...
7-) Sertleşme (Ünsüzlerin Benzeşmesi)
Sert ünsüzler (p, ç, t, k, f, h, s, ş) ile biten sözcüklerin sonuna c, d, g ile başlayan bir ek gelince, bu harfler sertleşerek ç, t, k harflerine dönüşür. Buna ünsüz benzeşmesi ya da sertleşme denir.
Örnek: Kayık-çı (c - ç olmuş), sevinç-ten (d - t olmuş), coş-kun (g - k olmuş).
Uyarı: * "de" bağlacı sertleşmeye uğramaz. İsmin "-de" hali sertleşmeye uğrar.
Örnek: "Şırnak'ta olaylar olmuş." - Sertleşme var. (hal eki)
"Olaylara Şırnak da katıldı." - Sertleşme yok. (bağlaç)
Sert Ünsüzlerin Yumuşaması
Bir sözcük p, ç, t, k ünsüzlerinden biriyle bitiyorsa ve ünlü harfle başlayan bir ek alırsa, bu ünsüzler değişerek sırasıyla b, c, d, g (ğ) olurlar. Buna yumuşama denir.
Örnek: Cevap - cevabı (p - b'ye dönüşüyor)
Kulaç - kulacı (ç - c'ye dönüşüyor)
Kanat - kanadı (t - d'ye dönüşüyor)
Renk - rengi (k - g'ye dönüşüyor)
yatak - yatağı (k - ğ'ye dönüşüyor)
Uyarı: * Özel isimlerde yumuşama olmaz.
Örnek: Ahmet'e, Irak'a, Vahap'a, Oruç'a ...
* Bazı tek heceliler sesteşleri ile karışmasın diye yumuşamaz.
Örnek: Saç, ot, at, yat, haç...

Harf Çeşitleri | Ekleyen: Zeus | Tarih: 15-Oct-2011 14:49. | Bu yazı 64102 kez okundu..

Harf Çeşitleri ile ilgili diğer yazılar..

  • # Sıfat Çeşitleri

    Sıfatlar görev ve anlam yönünden, yani kendilerinden sonra gelen isme kattıkları anlam yönünden önce ikiye, sonra daha alt başlıklara ayrılırlar: 1. Niteleme Sıfatları 2. Belirtme sıfatları a.İş...
    Devamını Oku 2011-08-25 16:08:18
  • # Kaynaştırma Harfleri

    Kaynaştırma Harfleri (Koruyucu Ünsüzler) : (y,ş,s,n) Türkçe kelimelerde iki sesli harf yan yana gelmez. Bu nedenle sesli harfle biten bir kelimeye, sesli harfle başlayan bir ek gelirse, iki seslin...
    Devamını Oku 2011-10-24 15:56:56
  • # Harf Çeşitleri

    Alfabemizde sekiz ünlü (sesli), yirmi bir ünsüz (sessiz) harf vardır. ÜNLÜ (SESLİ) HARFLER Bunlar A, E, I, İ, O, Ö, U, Ü harfleridir. Bu harfler tek başlarına okuna­bilirler. Ses yolundan hiçbir e...
    Devamını Oku 2011-10-15 14:49:56
  • # Sert Ünsüz Harfler

    Sert Ünsüzler: p, ç, t, k, s, ş, h, f harfleridir. Sert ünsüzler, ses telleri titreşmeden oluşurlar. Sert ünsüzlerden bazılarının yumuşak karşılıları vardır : b-p, c-ç, d-t, g-k Sert ünsüz harfle...
    Devamını Oku 2011-02-16 17:37:07
  • # Roman Çeşitleri

    ROMAN ÇEŞİTLERİ a.Tarihi Roman : Tarihteki olay ya da kişileri konu alan romanlardır. Yazar tarihi gerçek­leri kendi hayal gücüyle birleştirerek anlatır. b. Macera Romanı: Günlük hayatta her za...
    Devamını Oku 2011-02-18 17:20:27
  • # Güzel Sanatların Çeşitleri

    Güzel Sanat Nedir İnsanda heyecan ve hayranlik uyandiran sanatlar. bu sanatlar marangozluk, demircilik, dülgerlik gibi, el işinden çok ,ruh ve duyguyu ilgilendiren sanatlardir. Güzel Sanatlarin Çe...
    Devamını Oku 2011-08-05 10:37:23

Harf Çeşitleri Resimleri

Harf ÇeşitleriHarf ÇeşitleriHarf Çeşitleri

Harf Çeşitleri Yorumları

Gönderen Başlık

Harf Çeşitleri Videoları

Henüz bu yazıya eklenmiş video bulunmamaktadır.
Harf Çeşitleri
Sonuc : 3 adet ilgili resim bulundu..
Harf ÇeşitleriHarf ÇeşitleriHarf Çeşitleri
» Reklamlar

© 2005 Toplumdusmani.Net.Org. Design by Zeus