Sebep - Sonuç İlişkili Cümleler Nedir

Bir nedene bağlı olarak belli bir sonucun ortaya çıkmasıdır.

"Çok yorgun olduğu için yatar yatmaz uyudu." Sözü edilen kişinin "yatar yatmaz uyuması" bir sonuçtur. Bu sonuca yol açan neden bu kişinin "çok yorgun olması"dır.

** Neden-sonuç ilişkisi "için, dolayı, yüzünden, ötürü, -den, -dığından" gibi sözcük ve eklerden yararlanarak oluşturulur:
* İşler bitmediği için tatile çıkamadık.
* Unutkanlığı yüzünden havaalanından geri dönmek zo­runda kalmış.
* İşlerin sıkışıklığından dolayı ne tiyatroya gidebiliyorum, ne sinemaya.
* Ağaçların dalları fırtınadan kırılmış.
* Dün gece ince giyindiğinden çok üşümüş.
* Gecikmesinden ötürü çocuğa çok kızdılar.

** Bazı durumlarda neden bildiren bir ek ya da sözcük olmadığı halde iki cümleden birincisi neden, ikincisi de sonuç durumunda olabilir.
* Yemeği çok beğendi; tok olduğu halde iki tabak yedi. (Yemeği beğendiği için iki tabak yemek yedi.)
* Adresi bilmiyorduk; evi bulmak için çok uğraştık. (Adresi bilmediğimiz için evi bulmak için çok uğraştık.)

** Neden-sonuç ilişkisi bildiren cümlelerde mutlaka bitmiş, sonuçlanmış bir iş, durum vardır. Sonuç bildirmeyen cüm­lelerde neden-sonuç ilişkisi yoktur.
* Kilo verebilmek için her gün bir saat yürüyor.
* Bu cümlede neden-sonuç ilişkisi yoktur, sadece bir hedef yani amaç vardır.
* Amaç erişilmek istenen sonuçtur, gayedir, erektir. Amaç ilgisinin olduğu cümlelerde gerçekleştirilmeye çalışılan bir hedef, arzulanan sonuç dile getirilir.
* Sonbaharda buraya tekrar gelmeyi düşünüyorum.
* Babasından izin alabilmek için uğraşıyor.
* İki aydır, kiralık ev bulabilmek için şehri dolaşıyor.

Örnek Soru: (2 Mayıs 1999)
(I) O, işlediği konuları genellikle Osmanlı imparatorluğunun çöküş döneminin başladığı 17. ve 18. yüzyıldan alır. (II) Oyun­ları o dönemin düşünüş biçimini, törelerini karikatürize ettiğinden değerlidir. (III) Güldürme öğesine bağlı kalarak bilgili bilgisiz, erdemli erdemsiz kişiler arasındaki çelişkileri yansıtır. (IV) Kurumların, dolayısıyla da toplumun hicvine yönelir. (V) Mizah anlayışı, geleneksel mizah anlayışımıza uyduğundan, yapıtlarından halk da hoşlanır, aydınlar da.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangi­lerinde neden-sonuç ilişkisi vardır?

A) I. de ve II. de
B) I. de ve III. de
C) II. de ve V. de
D) III. de ve IV. de
E) IV. de ve V. de

Cevap: C

İYİ ÖRNEKLER HAAAAA KAÇ LİRA

cevap c

ataturk ulkede once mıllı bırlıgı saglamak ıstıyordu cunku