| Anasayfa > Sözlük > D > Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri |
Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri Nedir
Dinî-Tasavvufî Türk edebiyatı İslâmiyet’in ve Tasavvufun etkisiyle ortaya çıkmıştır. İslâmiyet’in kökleşip yayılmasında büyük etkisi olan tasavvuf, zamanla edebî eserlerde de işlenmiş, din ve tasavvuf, edebiyat aracılığıyla yayılmaya çalışılmıştır. Dinî-Tasavvufî Türk edebiyatına Tekke edebiyatı da denir. Dinî-Tasavvufî Türk edebiyatında asıl olan sanat yapmak değil, dinî-tasavvufi düşünceyi yaymaktır. Tekke şairlerinin çoğu tarikatlarda yetişmiş şeyh ve dervişlerdir. Tekke şiiri, halk şiirinden de divan şiirinden de nazım şekilleri almıştır.Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri:
1) Kurucusu 12. yüzyılda Doğu Türkistan’da yetişen Hoca Ahmet Yesevi’dir.
2) Tekke Edbiyatı, Anadolu’da 13. y.y.’dan itibaren gelişmiştir.
3) Bu edebiyat şairleri tarikat merkezi olan tekkelerde yetişmiştir.
4) Nazım birimi genellikle dörtlüktür.
5) Hem aruz hem hece vezni kullanılmıştır.
6) Şiirlerin çoğu ezgilidir.
7) Allah, insan, felsefe, doğruluk, ibadet gibi konular işlenmiştir.
8) İlahi, nefes, nutuk, devriye, şathiye, deme gibi nazım şekilleri kullanılmıştır.
9) Dili Aşık Edebiyatı’na göre ağır, Divan Edebiyatı’na göre sadedir.
10) Aşık, maşuk, şarap, saki gibi mazmunlara yer verilmiştir.
Yüzyıllara göre Tekke Edebiyatını en önemli temsilcileri şunlardır:
12.yy.: Hoca Ahmet Yesevi
13.yy.:Yunus Emre, Hacı Bektaş-ı Veli
14.yy.:Kaygusuz Abdal
15.yy.: Hacı Bayram-ı Veli, Eşrefoğlu Rumi
16.yy.: Pir Sultan Abdal
17.yy.: Niyaz-ı Mısrî, Sinân-ı Ümmî, Hüdâi
18.yy.: Sezai
19.yy.: Kuddusi, Turâbi
Kaynak: Tasavvuf Edebiyatı
Referans: Genel Özellikler:
a)Gerek dini-tasavvufi görüşler,gerek bunların işlenişi yönünden Arap-İran Tasavvuf Edebiyatları'nın etkisi söz konusudur.Ancak etkilenme,Divan Edebiyatı’ndaki boyutlarda değildir.
b)Tasavvufa alt kavramları anlatan terimler dolayısıyla yabancı sözcük ve tamlamalar Aşık Tarzı Edebiyat’tan daha fazladır.
c)Eserlerin çoğunIuğu yazılı olarak oluşturulmuş ya da sonradan yazıya geçiriImiştir.
d)Manzum eserler,düzyazılılardan çoktur.
e)AğırIıklı olarak hece öIçüsü kullanıImıştır ma aruzu kullananlar da çoktur.
f)Dörtlüklerle kurulan ve koşma biçiminin özeIliklerini taşıyan şiirIer çoğunIuktadır.Beyit birimiyle gazel,kaside,mesnevi biçimli şiirler de yazıImıştır.Divan tarzı tevhit,münacaat,naat türü şiirlere rastlanır.
g)Tekkelerde ve halkın karşısında şiirlerin okunuşu sırasında ya da ayinlerde müzik eşIiği oldukça yaygındır.
Bu özelliklerin dışında kalan;Eserlerini aruz ölçüsüyle ve Divan Edebiyatı diliyle,hatta tamamıyla Arapça-Farsça yazan tasavvufçular da vardır.Örneğin Mevlana,Anadolu’da yetişen ilk ve en büyük Türk Mutasavvıf olduğu halde,eserlerini Farsça yazmıştır.Şeyh Galip,Divan tarzında eser verdigi için Tekke Edebiyatı çerçevesinde düşünülmez,Divan Edebiyatı mensubu sayılır.
Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri | Ekleyen: Zeus | Tarih: 03-May-2014 14:02. | Bu yazı 41770 kez okundu..
Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri ile ilgili diğer yazılar..
-
# Dikdörtgenin Özellikleri
Dikdörtgen, karşılıklı kenarları birbirine eşit, dik ve paralel olan dörtgene dikdörtgen denir. Bir dikdörtgende, karşılıklı kenarların orta noktalarını birleştiren birbirine dik iki simetri eksen...Devamını Oku 2012-01-09 11:51:04
-
# Masalların Özellikleri
Masalların Ortak Özellikleri1. Olağanüstü konular vardır. 2. Kahramanlar GERÇEK üstü özelliklere sahip olabilir. 3. Yer ve zaman belirsizdir. 4. Her masaldan bir öğüt, bir ders çıkarılabilir. ...Devamını Oku 2012-10-08 17:15:19
-
# Üçgenin Özellikleri
Üçgen Nedir ? (Özet) : Düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı birleştiren üç doğru parçasının birleşiminden oluşan geometrik şekle üçgen denir. Üçgenin Özellikleri;1. Bir Üçgenin iç açılarının...Devamını Oku 2012-01-09 13:14:58
-
# Mesnevilerin Özellikleri
Mesnevi türünün temeli Arap ve İran edebiyatlarına dayanır. Diğer pek çok edebi türde olduğu gibi mesnevide de Divan şairlerimiz başlangıçta Arap ve İran edebiyatına ait belli başlı mesnevileri tercüm...Devamını Oku 2011-08-05 10:28:48
-
# Karenin Özellikleri
Bütün kenar uzunlukları eşit ve bütün açıları 90° olan dörtgene kare denir. Bütün kenarları ve açıları (90'ar derece) birbirine eşit olan dörtgendir. Matematiğin en temel geometrik şekilleri arasındad...Devamını Oku 2012-01-09 12:20:25
-
# Halkçılık
HALKÇILIK : Cumhuriyetçilik ve Milliyetçilik ilkelerinin dogal sonucudur. Halkçilik ulusu olusturan çesitli toplumsal gruplar arasinda esitligin saglanmasi, ayrim yapilmamasi, yasalardan ve hizmetlerd...Devamını Oku 2007-10-07 17:20:28
Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri Resimleri
Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri Yorumları
| Gönderen | Başlık |
|---|
Dini Tasavvufi Halk Edebiyatının Genel Özellikleri Videoları
Henüz bu yazıya eklenmiş video bulunmamaktadır.
» Reklamlar |
|