Belirtme Sıfatları
BELİRTME SIFATLARI: Varlıkları; işaret, sayı, belirsizlik veya soru yönelterek belirten sıfatlara BELİRTME SIFATLARI denir. Belirtme sıfatları dörde ayrılır.
1. İşaret Sıfatları: Varlıkları işaret yoluyla belirtirler (Bu çocuk çok yaramaz, Şu defter senin mi?...)
2. Sayı Sıfatları: Varlıkların sayılarını belirten sıfatlardır. Dörde ayrılır:
- a) Asıl Sayı Sıfatları: Asal sayılarla ifade edilirler (üç kalem, Adamın onüç biberonu var...)
- b) Sıra Sayı Sıfatları: Varlıkların sırasını belirten sıfatlardır (birinci ıraya geç, üçüncü çocuk...)
- c) Üleştirme Sayı Sıfatları: Varlıkları bölüştürürlen kullanılan sıfatlardır. (İkişer ikişer pay edelim. beşer kilo...)
- d) Kesir Sayı Sıfatları: Bütünün bölünen parçalarını ifade eden sıfatlardır.(yarım düzine, çeyrek ekmek, dörtte üç peynir...)
3. Belgisiz Sıfatlar: Varlıkları belli belirsiz belirten sıfatlardır. (bazız günler, birkaç adam, hiçbir gün...)
4. Soru Sıfatları: Varlıkarı soru yoluyla belirten sıfatlardır. (Hangi çocuk, kaç kitap, nasıl elma...)
BELÄ°RTME SIFATLAR:
      Varlıkları işaret ve soru yolu ile belirten, onların yerlerini, sayılarını bildiren sıfatlardır.
      Belirtme sıfatları dört çeşittir:
1.   İşaret sıfatı
2.   Soru sıfatı
3.   Sayı sıfatı
4.   Belgisiz sıfat
1.   İşaret sıfatı:
      Varlıkların yerini işaret ederek belirten " bu, şu, o " sözcüklerine işaret sıfatları denir.
      " bu, şu, o " sözcüklerine ek olarak " öteki, beriki " sözcükleri de işaret sıfatı olarak kullanılırlar.
      Ayrıca " -ki " ve " -deki " ekleri ile türetilmiş olan sıfatlar da işaret sıfatı olarak kabul edilir. Buna sıfat yapan veya sıfat türeten "-ki " de denir.
      ÖRNEK:
      Bu kalem
      Şu pencere
      O araba
      Öteki çocuk
      Beriki bisiklet
      Dolaptaki elbise
      Beriki dağ
      Öteki kitap
      Yoldaki araba
      NOT: Ä°ÅŸaret sıfatı olan " bu, ÅŸu, o, öteki, beriki " sözcükleri tekil ve yalın olarak kullanılırlar. Aksi halde sıfat olmazlar.  Â
2.   Soru sıfatı:
      Varlıkların yerlerini, durumlarını, sayılarını soru yolu ile belirten sıfatlardır.
      ÖRNEK:
      Nasıl çocuk
      Hangi okul
      Kaç para
      Kaçar elma
      Kaçta kaç pasta
      Kaçıncı çocuk
      Ne biçim böcek
      Ne tür bitki
      Ne çeşit meyve
      Ne kadar karpuz
      Neredeki ev
3.   Sayı sıfatı:
      Varlıkların sayılarını, sıralarını, eşit miktarlarını ve eş parçalarını belirten sıfatlardır.
      Sayı sıfatları dört çeşittir:
a)   Asıl sayı sıfatları
b)   Sıra sayı sıfatları
c)   Üleştirme sayı sıfatları
d)   Kesir sayı sıfatları
a)   Asıl sayı sıfatları:
      Varlıkların sayılarını tam sayılarla ( 1, 2, 3, 4... ) belirten sıfatlardır.
      ÖRNEK:
      Bir araba
      İki elma
      Üç silgi
      Yirmi kilometre
      Beş düzine yumurta
      On sayfa
      NOT: Asıl sayı sıfatı olan sözcüğü bulmak için isme " kaç, ne kadar " sorularından birini sorarız.
Â
b)  Sıra sayı sıfatları:
      Varlıkların sıralarını belirten sıfatlardır.
      Asıl sayı sıfatlarına " -inci " eki getirilerek yapılır.
     Â
      ÖRNEK:
      Birinci araba
      Onuncu ev
      Yirminci kilometre
      Yirmi birinci yüzyıl
      NOT: Sıra sayı sıfatı olan sözcüğü bulmak için isme " kaçıncı " sorusunu sorarız.
c)   Üleştirme sayı sıfatı:
      Varlıkların eÅŸit sayılarda pay edildiÄŸini, üleÅŸtirildiÄŸini gösteren sıfatlardır.Â
      Asıl sayı sıfatlarına " -er, -ar " eklerinden biri getirilerek yapılır.
      ÖRNEK:
      Sekizer kalem
      Dokuzar silgi
      Altışar elma
       İkiÅŸer kavun   Â
      NOT:Sesli harf ile biten sayılarda, sayı ile " -er, -ar " ekleri arasına " ş " kaynaştırma harfi girer.
                Üleştirme sayı sıfatı olan sözcüğü bulmak için isme " kaçar " sorusunu sorarız.
d)   Kesir sayı sıfatı:
      Varlıkların eş parçalarını belirten sıfatlardır.
       Kesir sayı sıfatları bir varlığın kaç eş parçaya ayrıldığını ve bu eş parçalardan kaç tanesinin belirtilmek istendiğini anlatır.
      Cümle içerisindeki isme " kaçta kaç" sorusu sorularak bulunur.
      ÖRNEK: Â
      Sekizde bir karpuz.
        Onda üç elma
        Yüzde yetmiş faiz
        Dörtte bir pasta
e)   Topluluk sayı sıfatı:
       Topluluk anlamı taşıyan sıfatlardır.
       ÖRNEK: Â
       İkiz çocuk
        Üçüz bebek
Â
4.    Belgisiz sıfat:
       Varlıkları tam olarak değil de aşağı yukarı, yaklaşık olarak, şöyle böyle belirten sıfatlardır.
       ÖRNEK:
       Biraz süt
        Birkaç çocuk
        Birçok insan
        Birtakım kuşlar
        Her anne
        Başka gün
        Herhangi bir konu
        Hiç bir zaman
        Beş on defter
        Üç beş ay
        Bütün yıl
        Bir gün
       NOT: " Bir " sözcüğü:
       a) "Bir tane" anlamında kullanılmışsa asıl sayı sıfatıdır.
       b) "Herhangi bir" anlamında kullanılmışsa belgisiz sıfattır.
       ÖRNEK: Â
       Manavdan bir karpuz aldım.
                            A.sayı sıfatı     Â
        Bir gün size geleceğim.
        Belgisiz sıfat
           Bir yaz akşamı güneş erken batmıştı...
          Belgisiz sıfat
Â
Â
|
SIFATLAR |
| Sıfatlar ikiye ayrılır A. NİTELEME SIFATLARI: Varlıkların renklerini, biçimlerini, durumlarını bildirirler. Varlığa nasıl sorusunu sorduğumuzda karşılık olarak bulduğumuz kelimelerin hepsi NİTELEME SIFATIdır. B. BELİRTME SIFATLARI: Varlıkları; işaret, sayı, belirsizlik veya soru yönelterek belirten sıfatlara BELİRTME SIFATLARI denir. Belirtme sıfatları dörde ayrılır. 1. İşaret Sıfatları: Varlıkları işaret yoluyla belirtirler (Bu çocuk çok yaramaz, Şu defter senin mi?...)
3. Belgisiz Sıfatlar: Varlıkları belli belirsiz belirten sıfatlardır. (bazız günler, birkaç adam, hiçbir gün...) |
| SIFAT TAMLAMASI: İsimlerin sıfatlarla oluşturdukları tamlamalara SIFAT TAMLAMASI denir. Bir sıfat tamlamasında tamlayan sıfat, tamlanan isimdir. Buna göre bir kelimenin sıfat olup olmadığını anlamak için, cümle içinde oluşturduğu tamlamaya bakılmalıdır. Bir kelime sıfat ise, mutlaka ondan sonra gelen bir isim bulunmaktadır. Yaşlı adam güçlükle yürüyordu. |
| SIFATLARDA PEKİŞTİRME: Yamyassı bir burun... Koskocaman bir kulak... Kapkara bir ten... Yemyeşil iki göz... Yapılan işlem sıfatları pekiştirmektir. Sıfatlar başka şekillerde de pekiştirilirler Bunlar sırasıyla: a) İkilem dedğimiz aynı sıfatın tekrar edilmesi yoluyla: b) Tekrar edilen sıfatların arasına "mı" getirilerilerek yapılarn pekiştirme; c) Bazı isimler tekrar edilerek sıfat olarak pekiştirilmiş biçimde kullanılırlar: d) Birbirine anlam bakımından yakın olan ve uygun getirilen kelimelerle yapılan pekiştirme: NOT: Sıfatlar cümlede yüklemin anlamını tamamladıkları zaman ZARF TÜMLECİ olurlar. Böylece bu sıfatlar, zarf tümleci olarak isimlendirilirler. Adam, kıpkırmızı oldu. Rüzgar tatlı tatlı esiyordu, Bazıları abuk sabuk konuşuyor Cümlelerde koyu yazılmış kelimeler, pekiştirme sıfatları gibi gözükmelerine rağmen, cümlede zarf görevini üstlenmişlerdir. [][][] |
Belirtme Sıfatları Bence Muhteşem
yazar emir, Mayıs 19, 2011
-
- +7
-
-
SÃœPERRR!!
yazar alara, Ekim 29, 2011
-
- +5
-
-
eksiksiz
yazar adil, Ocak 06, 2013
-
- +2
-
-
Belirtme Sıfatları
yazar Çok Teşekkürler..., Nisan 07, 2014
1. Asal Sayı Sıfatları
2. Sıra Sayı Sıfatları
3. Üleştirme Sayı Sıfatları
4. Kesir Sayı Sıfatları
5. Topluluk Sayı Sıfatları
Ben de emin değilim. Fakat yardımcı olabildi isem ne mutlu bana....
-
- -4
-
-
Çok teşekkürler...
yazar dodoturkoz, Mayıs 01, 2014
-
- +1
-
-
Bu Yaziyi Siteye Ekleyen Uyemiz
Adi: egina
Arkadasi: 5
Uyeye: 
Popularite: 4165
Uye su an offline!
Bu yaziya puan ver..